ЯҢАЛЫКЛАР

Бүген  Беренче Май бәйрәме-тынычлык, хезмәт, дуслык, якты яз бәйрәме. Кояшның язгы нурлары белән ул һәр йортка, һәр йөрәккә, салкын җилне узып, җылы һәм шатлык алып килә. Бу матур бәйрәмдә Иштуган авыл мәдәният йорты белгечләре балалар белән  "Яз.Чәчәкләр.Елмаюлар" дигән күңел ачу программасы үткәрделәр. Программа башында балалар бәйрәмнең традицияләре, Беренче Май тарихының иң якты һәм кызыклы сәхифәләре, хезмәт ияләренең халыкара бердәмлеге көне ничек барлыкка килгән, аның төп этаплары турында белделәр. Программа команда уеннарында төзелде һәм үз эченә күңелле эстафеталар, конкурслар, бию биремнәре, сораулар һәм табышмаклар алды. Катнашучылар каршылыкларны җиңделәр, үзләрен ныклык һәм төгәллек белән күрсәттеләр, биремнәрне үз көндәшләреннән тизрәк үтәделәр, ә иң мөһиме – күңел күтәренкелеге һәм күп уңай эмоцияләр алдылар. Чара ахырында балаларны татлы бүләкләр көтте.

Җәйгә инде ерак түгел, алда күптән көтелгән җәйге каникуллар һәм балаларга өйдә һәм урамда урманда куркынычсыз тәртип кагыйдәләрен искә төшерергә кирәк.30 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре балалар өчен янгын күзәтчелеге көненә " Шаярма, дустым, ут белән, соңыннан үкенмәскә»танып –белү программасы  оештырды. Чара башында балалар нинди ситуацияләрдә ут безнең дустыбыз, ә нинди  очракта дошман, кемнәр алар янгын сүндерүчеләр һәм янгынны сүндерү өчен нинди әйберләр кирәклеген, коткаручыларны чакыру өчен нинди номер җыярга кирәклеген белделәр..Аннары авылыбызның янгын сүндерү бүлегенә килдек .Янгын сүндерү бүлеге хезмәткәре балаларны якын дуслары кебек каршы алды. Янгын сүндерүченең махсус киеме белән дә таныштырды. Балалар янгын сүндерү машинасын, авария-коткару җиһазларын зур һәм соклану белән карадылар. Бу машинада насос барлыгын белделәр, шофер хәтта ачык сулыктан да су бирә ала, сирена тавышын ишеттеләр, янгын сүндерү каскасын киеп карадылар, янгын сүндерү машинасы кабинасында утырдылар. Өйгә кайтканда алган тәэсирләр турында сөйләшкәндә, безнең малайларның киләчәктә янгын сүндерүчеләр булырга теләк белдерүләре гаҗәп түгел. Балалар янгын вакытында үз-үзләрен тоту кагыйдәләрен беркайчан да бозмаячакларын һәм үзләреннән кече малайларга - кызларга үрнәк күрсәтәчәкләрен вәгъдә иттеләр!

27 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре "Буыннар истәлеге" акциясе кысаларында  Бөек Ватан сугышы елларында һәлак булган авылдашларына һәйкәл янындагы территорияне җыештыруны оештырдылар. Истәлекле урынны төзекләндерү-ул безнең эшләребезнең шундый аз өлеше, алар ярдәмендә без киләчәктә тыныч күк йөзе хакына үз тормышларын калдырган һәркемгә рәхмәт белдерәбез. Һәм безнең төп бурыч-бу истәлекне мөмкин кадәр озаграк күтәреп бару, безгә тынычлык һәм ирек бүләк иткән кешеләрне искә алу. Кирәкле инвентарь белән коралланып, балалар бик теләп иске обелиск  территориясен тәртипкә китерделәр. Барысы да күтәренке рух белән эшләделәр. Кемдер яфраклар җыйды, кемдер аны күчкә өйде, кемдер капчыкка тутырды . Арысак та, яхшы кәеф белән эшне тәмамладык. Үз хезмәтеңнең нәтиҗәсен күрү күңелле булды, һәркем бу эшкә үз җылысыннан бер өлешен кертте, һәлак булган сугышчылар һәйкәле янындагы чиста территория тирә-юньдәгеләрнең күзләрен сөендерә, һәркайда чиста һәм матур. Өмә бик җанлы һәм актив узды, барысы да күтәренке кәеф белән үтте.

2024 ел Россиядә «Гаилә елы»дип игълан ителде. Аның хөрмәтенә Саба районы мәдәният бүлеге Саба балалар сәнгать мәктәбе белән берлектә  "Талантлы балачак"фестиваль-конкурсын оештырды. Конкурсның максаты-гаилә кыйммәтләрен популярлаштыру, традицияләрне саклау, яшь буынга рухи һәм әхлакый тәрбия бирү, татар милли һәм сәнгать мәдәнияте хәзинәләренә кушылу. "Декоратив-гамәли сәнгать" номинациясендә Амира Кәримуллина 1 дәрәҗә лауреат дипломы белән,җитәкчесе Хуҗина Диләрә Каршигаевна рәхмәт хаты белән бүләкләнде.Котлыйбыз!

Габдулла Тукай үзенең иҗаты белән үз исемен мәңгеләштерде, ә аның шигырьләрен бүген дә зур ярату белән өлкәннәр дә, балалар да укый. Балачактан алып олы яшькә кадәр кешенең бөтен тормышы тел белән тыгыз бәйләнгән, бу милләтнең иң мөһим билгесе булып тора, ул милләт тарихы һәм мәдәнияте, гореф-гадәтләре турында мәгълүматны саклый һәм буыннан-буынга тапшыра. 26 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре "Тукай-шигъри чишмәбез!”дип аталган әдәби-музыкаль кичә уздырдылар. Алып баручы шагыйрьнең авыр балачагы һәм аның тормыш юлы, иҗаты турында сөйләде. Кечкенә артистлар бөек шагыйрьнең шигырьләрен сөйләделәр, аның сүзләренә язылган җырларны җырладылар. Балалар" Бала белән күбәләк"," Кызыклы шәкерт","Эш беткәч, уйнарга ярый"шигырьләрен сәхнәләштерделәр.«Су анасы  " әкиятенә нигезләнгән инсценировка чараның үзенчәлеге булып торды. Чара язучының катнашучылар  башкаруындагы «Туган тел»җыры белән  тәмамланды.

25 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Чернобыль.Безнең хәтер ярасы” дип аталган хәтер сәгате үткәрделәр. Чара башында балаларга кешелекнең техник прогрессы өчен җәза булган иң куркыныч экологик катастрофаларның берсе турында сөйләдек. Укучылар фаҗига масштаблары, радиация аркасында барлыкка килгән төрле авырулар, экологик катастрофа нәтиҗәләре, радиация йоктыруга каршы көрәш чаралары турында белделәр. Документаль фильмны карау 1986 елгы экологик һәлакәтнең масштабларын ачык күрсәтергә, ЧАЭСтагы авариядән соң экологик проблемаларны тирән һәм якты итеп яктыртырга мөмкинлек бирде. Чараның ахырында Чернобыльнең кешелеккә соңгы кисәтү булуын ассызыкладылар; кисәтү-атом сугышы очрагында кешелек көткәннең чын образы, һәм аны бөтен дөньяның профессиональ сәясәтчеләре һәм ракета төймәләрендә бармакларын тоткан хәрбиләр генә түгел, ә һәр кеше, социаль дәрәҗәсенә һәм яшенә карамастан, ишетергә тиеш.

23 апрельдә Бөтендөнья Җир көне уңаеннан Иштуган мәдәният йорты белгечләре урамда «Акыллы эшләпә»экологик ассортиен үткәрделәр. Бу чараның максаты-халыкның экологик белемнәрен киңәйтү һәм тирәнәйтү, табигатькә сакчыл караш тәрбияләү. Чара башында катнашучыларны бәйрәмнең барлыкка килү тарихы белән таныштырдылар һәм җир – ул безнең уртак зур йортыбыз, анда һәркемгә урын җитәрлек: кешеләргә, хайваннарга, үсемлекләргә, шуңа күрә аны сакларга кирәк. "Акыллы эшләпә" дә экологик темага сораулар җыелган. Ассортида катнашучыларның барысы да дөрес җавап бирергә һәм татлы бүләк - конфет алырга кирәк булган сорауны үзләренә тарттылар. Укучылар аеруча актив булдылар-алар урман табышмакларын зур рәхәтлек белән чиштеләр, хайваннар, үсемлекләр, кошлар, бөҗәкләр турында сорауларга җавап бирделәр. Сораулар төрле катлаулылыкта булды, ләкин катнашучылар биремнәрне бик яхшы үтәделәр һәм әйләнә-тирә мохит буенча белемнәрен күрсәттеләр.Чараның ахырында без барыбыз да табигатебезне сакларга, яратырга һәм аның турында кайгыртырга тиеш дигән нәтиҗәгә килделәр.

Терроризм проблемасы хәзерге вакытта бөтендөнья җәмәгатьчелеген борчый. Бүгенге көндә бу күренешнең иртәме-соңмы аның гражданнарына кагылачагына тулы ышаныч белән яши алган дөньяда бер генә дәүләт тә юк. Шуңа күрә терроризмга каршы тору юлларын эзләү бүген гомуми беренчел бурыч булып тора, һәм ул аеруча актуаль. Терроризм турында белемнәрне камилләштерү, җәмәгатьчелек аңын һәм үсеп килүче буынның гражданлык позициясен формалаштыру максатыннан 20 апрельдә Иштуган мәдәният йортында"Терроризм – куркыныч"дигән тематик сәгать уздырылды. Очрашу башында алып баручы терроризмның нәрсә икәнен һәм террорчының кем икәнен сөйләде.  Балалар террор оешмасына ничек кермәскә, террорчылар тарафыннан тоткынлыкта булса, нинди гамәлләр башкарырга кирәклеген белделәр. Әңгәмәдә катнашучыларга, әгәр алар тоткынлыкта булса, нәрсә эшләргә кирәклеге турында махсус белешмәлекләр таратылды, мәсәлән: конфликтка кермәскә, тәрәзәләрдән һәм ишекләрдән ерак торырга, махсус хезмәтләрнең таләпләрен үтәргә . Аннары катнашучыларга алган белемнәрен уен форматында тикшерергә тәкъдим иттеләр. Катнашучылар террорчылык турында үз фикерләрен белдерделәр. Чара меңләгән террорчылар корбаннары истәлегенә бер минут тынлык белән тәмамланды.

Курчаклар балалар уенчыклары буларак тарихка кадәрге чорда ук барлыкка килгән. Алар формасы буенча шактый примитив булганнар, кешеләрнең яки тере затларның тышкы кыяфәтен сурәтләгәннәр. Вакыт узу белән курчаклар ясау бөтен индустриягә әверелде. Мондый курчаклар күп халыкларның дини традицияләрендә мөһим урын алып торган. Аларны махсус очракларда, бәйрәмнәрдә ясаганнар, һәм алар озак вакыт хуҗаларына изге хезмәт башкарганнар. Гаилә елына багышланган чаралар кысаларында 19 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре Пушкин картасы буенча «Халык курчагы «Гаилә” мастер - классын үткәрделәр. Бу курчак дус һәм нык гаиләне саклый. Аны тагын җиденче Мин һәм уңдырышлылык дип атыйлар, булачак (һәм чын) гаилә дус, нык, балалары бай булсын өчен. Курчакның нигезе тукымадан ясалган төен -ир-ат көче символы, ә ул үзе ана архетибы һәм ана кайгыртуын, мәхәббәтен символлаштыра һәм кулларында балаларны тота. Курчакны кияүдә булган хатын кебек киендерәбез. Юбка өчен тукыманы җепкә җыябыз.Аннары без 5 бала ясыйбыз һәм балаларны бәйлибез. Биләүне кызыл җеп белән нык беркетәбез. Әзер балаларны ӘНИ курчакка нык бәйлибез.Бу курчак гаиләдә яхшы мөнәсәбәтләрне саклый.Курчак ясау буенча мастер-класс йөрәкләрдә онытылмас тәэсир калдырды .Барлык катнашучылар да үз эшләренең нәтиҗәләреннән канәгать калдылар.

2024 елда Россия Фәннәр Академиясенә 300 ел, Д.И. Менделеевның тууына 190 ел, А. Эйнштейнның тууына 145 ел һәм химик элементларның периодик системасы ачылуга 155 ел тула.Өч гасыр дәвамында диярлек кешелекнең бөек акылларының хезмәте дөньяга күп кенә фәнни ачышлар биргән. Алар безнең дәүләтнең генә түгел, ә бөтен дөнья цивилизациясенең үсешендә мөһим роль уйнады. Фән-Кеше эшчәнлегенең барлык өлкәләренең көче, прогрессы һәм эволюциясе.18 апрельдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре Татарстан Республикасында фәнни – технологик үсеш елына багышланган “Фән безгә тормышта ничек ярдәм итә" дигән танып- белү уены үткәрделәр. Лаборант Пробиркина, махсус әзерлек тә, катлаулы җиһазлар да таләп итмәгән гади, эффектлы һәм искиткеч кызыклы экспериментлар күрсәтте. Балалар белән бергә матур тәҗрибәләр үткәрде:" Фараон еланнары"," Күбекле торба"," Сабын вулканы"," Беттгер вулканы"," Ньютон булмаган сыеклык«, ә аннары укучылар интеллектуаль викторина сорауларына җавап бирделәр: "Фән символы нәрсә ул?” ,кайда һәм кайчан теш пастасы, резинка, кәгазь һ.б. уйлап тапканнар.Чара  кызыклы һәм мавыктыргыч булды, ул балаларга белемнәрен киңәйтергә һәм фән белән мавыгырга ярдәм итә.