ЯҢАЛЫКЛАР

9 июньдә Иштуган мәдәният йорты һәм китапханә белгечләре"Россия Дәүләтенең символлары”дип аталган ,Россия  көненә багышланган чара үткәрделәр.Чараның максаты-үсеп килүче буынны патриотик тәрбияләү, Ватанга мәхәббәт уяту. Чара барышында алып баручы балаларга илебез символлары, герб, флаг һәм гимн тарихы битләре буенча виртуаль сәяхәткә чыгарга тәкъдим итте. Балалар үз илләренең мәдәнияте һәм тарихы турында викторина сорауларына  җавап бирделәр,  фикерләр алмаштылар. Аннары Россия гимнын башкардылар.Чара ахырында балаларны якынлашып килүче бәйрәм белән котладылар, һәм Туган илебезгә сак карарга, аның белән горурланырга һәм якларга чакырдылар,киләчәк буыннар “Бу -минем Туган илем, бу минем –Россия “дип горурланып әйтерләр.

6 июньдә Иштуган мәдәният йорты һәм китапханә белгечләре Россиядә Пушкин көненә багышланган «Пушкин әкиятләрен укыйбыз һәм рәсем ясыйбыз» рәсемнәр конкурсы үткәрделәр. Чараның максаты булып А.С.Пушкинның иҗади мирасы турында белемнәрне тирәнәйтү, сәнгать белемен арттыру, аларның иҗади потенциалын үстерү, шулай ук үсеп килүче буынны һәрьяклап эстетик тәрбияләү тора. Алып баручылар катнашучыларны Александр Сергеевич Пушкинның биографиясе белән таныштырдылар һәм аның әсәрләреннән өзекләрне искә төшерергә ярдәм иттеләр. Һәр бала шагыйрьнең иң яраткан шигырен, әкият өзекләрен укыды. Гениаль шагыйрьнең иң танылган һәм яраткан шигырьләре булып «Зимняя дорога», «У лукоморья», «Зимнее утро» һ.б. әсәрләре торды. аннары балаларга әкият геройларының рәсемнәрен ясарга тәкъдим ителде. Монда алтын балык та, алтын чылбырлы әкияттәге яшел имән дә, имәндәге Су анасы  да, галим мәче дә чылбыр буйлап йөри иде. Барлык балалар да әлеге чарада актив катнаштылар.

Православие бәйрәмнәрен үткәрү, балаларны рус һәм удмурт халкының көнкүреше һәм традицияләре белән таныштыру чаралары әхлакый сыйфатлар формалаштыру чыганагы булып тора. Безнең бистәдә православие традицияләрен хөрмәт итәләр. 4 июньдә Иштуган авылы мәдәният йорты белгечләре “Ах,Троица-яшел вакыт ” дип аталган Троицага багышланган чара үткәрделәр. Борын-борыннан кешеләр урманны сакладылар, ә халык каенны - игелек, мәхәббәт һәм чисталык символы  булганы өчен яратты. Нәкъ менә рус чибәре - каен безнең бәйрәмнең төп герое булды. Бу бәйрәм аша без балаларны Троицаны бәйрәм итү гореф-гадәтләре белән таныштырдык, шул рәвешле рус һәм удмурт  халык мәдәниятенә, аның традицияләренә, бер-беребезгә хөрмәт, анабыз- табигать турында кайгырту  хисләре тәрбияләдек. Бераз бөдрә чәчле чибәр турында сөйләгәннән соң, алып баручылар балаларны "Веночки" да уйнарга чакырдылар. Аннан соң без балалар белән каенны тасмалар белән бизәдек һәм аңа үз теләкләребезне теләдек.Балалар каен  тирәсендә әйлән-бәйлән уйнадылар, җырлар җырладылар, уеннар уйнадылар. Каен агачына  багышланган бәйрәм бик күңелле, тәрбияви рухта узды.

Бүгенге көндә Россиядә яшүсмерләрнең сыра  белән мавыгу проблемасы бик кискен тора. Коры статистика саннары шаккаттыра! 3 июнь көнне Иштуган авылы мәдәният йорты һәм китапханә белгечләре яшүсмерләр белән "Сыра турында ачы хакыйкать" темасына мәгълүмат сәгате үткәрделәр. Чара барышында алып баручы бүген бу эчемлекнең нинди серләр яшергәнен сөйләде. Сыраның зарары турында презентация күрсәтелде. «Сыра алкоголизмы»ның беренче билгеләре, аның үзенчәлекләре һәм масштаблары, бу эчемлекнең яшь кеше организмына психологик һәм физиологик тәэсире, баш миенә, йөрәгенә, бөерләренә һәм бөтен организмга ничек тәэсир итүе турында сөйләделәр. Шулай ук хәзерге вакытта яшүсмерләр һәм яшьләр арасында популяр алкогольсез сыра һәм энергетик эчемлекләрнең зыяны турында да сөйләнде. Сыра турында сөйләшү - үз-үзеңне саклау, шәхси иминлек, исән калу турында.Яшүсмерләр  үзләренә шактый күп файдалы мәгълүмат  алдылар.

2 июнь көнне Иштуган авыл мәдәният йорты  һәм китапханә белгечләре “Балачак-ачык планета”дип аталган асфальтта рәсем ясау конкурсы үткәрделәр. Асфальтта рәсем ясау- мавыктыргыч шөгыль генә түгел, ә әйләнә-тирә дөньяны танып белү, иҗат, фантазия, игътибар, вак моторика күнегүләре, иҗади сәләтләрне үстерү, ә иң мөһиме, яхшы кәеф тә. Асфальтта рәсем  ясап, балалар карандаш һәм пумала белән  кәгазьдә ясаганга караганда бөтенләй башка хисләр кичерәләр. Ахыр чиктә, асфальтта нинди рәсем ясау мөһим түгел, рәсем ясау процессы үзе мөһим, ул балаларга зур ләззәт бирә. Чара ахырына территориядәге барлык асфальт юллары төрле төстәге келәмгә охшап калды. Балалар үз рәсемнәре белән бөтен кешене тынычлыкка һәм яхшылыкка - бәхетле балачак нигезенә өндиләр.

Җәй-искиткеч  матур вакыт. Балалар түземсезлек белән каникул башлануын көтә. Балаларны яклау көне-күңелле бәйрәм оештыру өчен менә дигән форсат. 1 июнь көнне Иштуган авыл мәдәният йорты һәм китапханә белгечләре  балаларны яклау көненә багышланган " Балалар-тормыш чәчәкләре" дип исемләнгән күңел ачу-уен чарасы үткәрделәр. Кызларны һәм малайларны клоуннар каршы алды.  Алар балаларны бәйрәм һәм җәйге каникуллар башлану белән котладылар, кыска театральләштерелгән спектакль тәкъдим иттеләр һәм балаларны төрле кызыклы уеннарда һәм конкурсларда катнашырга чакырдылар,уен формасында балаларга җәйге каникулларга куркынычсызлык техникасы турында искә төшерделәр, Дуслык»темасына викторина үткәрделәр. Балалар бик теләп төрле уеннар уйнадылар, конкурсларда катнаштылар. Алар барлык биремнәрне дә бик яхшы үтәделәр , үзләренең эрудицияләрен, зирәклекләрен һәм җитезлекләрен күрсәттеләр Бәйрәм бик күңелле үтте, программа ахырында барлык балалар да призлар белән бүләкләнде. Ә балаларның елмаюлы йөзләре бәйрәмнең уңышлы булуына тагын бер дәлил булып тора.

31 майда Бөтендөнья  тәмәкесез көн билгеләп үтелә. Менә   31  май көнне Иштуган мәдәният йортында да «Тәмәке төтенсез тормышны сайла»дип исемләнгән  мәгълүмат сәгате узды. Сүз тәмәке тартуга каршы көрәшнең кискен  проблемаларына да кагылды-яшьләр начар һәм яхшыга гадәтләр турында сөйләштеләр, никотинлы бәйлелектән зыянның төп сәбәпләрен билгеләделәр,тәмәке тарта торган кешенен нинди характеристикалар буенча ачыкларга була, һәм үзләре өчен билгеле бер нәтиҗәләрясадылар. Яшьләр бик теләп викторинада катнаштылар. Аңа яшүсмерләрнең сәламәтлеге һәм гомуми үсеше турында сораулар керде. «Иптәшем белән  диалог», «Баш тарта бел», «Мәкальне дәвам ит» уеннарында катнаштылар. Тәмәке тарту турында афоризмнар укыдылар .«Файдалы киңәшләр»дигән белешмәлекләр әзерләнде һәм таратылды.Тәмәке тартуның зыяны турында үткәрелгән әңгәмәдән соң күпләр үз сәламәтлекләре турында уйлана, тәмәке тартмаска, сәламәт яшәү рәвеше алып барырга дигән карар кабул итәр, үзләре өчен    кызыклы нәрсэбар дип өметләнәсе килә.

Туган як табигатенең матурлыгын күрә белү, аңа сакчыл мөнәсәбәт тәрбияләү максатыннан, 30 майда Иштуган мәдәният йорты һәм китапханәсе белгечләре “Менә нәрсә белдем мин”дип аталган экологик поход үткәрделәр. Балаларга табигатьтә һәм бакчаларыбызда һәр адымда очрый торган үләннәр һәм үсемлекләр турында күп кызыклы мәгълүмат бирделәр. Балалар туган табигатьнең матурлыгына сокланып карадылар, үсемлекләрне аерырга, танырга өйрәнделәр, күргәннәреннән күп тәэсирләр алдылар.Балалар шулай ук табигать турында табышмакларны зур кызыксыну белән чиштеләр, шатланып хәрәкәтчән уеннар уйнадылар, истәлеккә фотога төштеләр. Өйгә кайтканда, балалар үзләренә матур кыр чәчәкләреннән чәчәк бәйләмнәре җыйдылар.Бу чара белән мәдәният хезмәткәрләре балаларга сакларга кирәк булган туган як табигатенең бөтен файдасын һәм матурлыгын күрсәтергә теләгәннәр. Мондый чаралар балаларга зур шатлык китерә, монда безнең табигатебезгә мәхәббәт салына.

Педагог һәм остаз елы кысаларында ,26 майда Иштуган мәдәният йортында Иштуган урта гомуми белем бирү мәктәбенең «Укырга кызык,укытырга кызык»дип аталган отчет концерты узды. Концерт ата – аналарга һәм педагогларга багышланган, чөнки алар бер үк балаларны тәрбиялиләр, һәм тәрбияләү нәтиҗәсе педагоглар һәм ата-аналар союздаш булгач уңышлы булырга мөмкин. Бу берлекнең нигезе-омтылышлар, тәрбия процессына карашлар бердәмлеге, бергә эшләнгән уртак максатлар һәм тәрбия бурычлары, алар тарафыннан билгеләнгән нәтиҗәләргә ирешү юллары. Отчет концертының максаты: авыл халкына, иҗат коллективлары укучыларының ата-аналарына концерт номерларын башкару аша хореография, вокал һәм театр сәнгатенә еллык өйрәтү нәтиҗәләрен күрсәтү.  Катнашучылар үзләренең җырлары, биюләре һәм инсценировкалары белән халыкны , кунакларны сөендерделәр. Бер-бер артлы сәхнәгә талантлы балалар чыкты. Аларның тырышлыгы һәм сәнгатькә тугрылыгы белән сокланып туеп булмады,матур вокаль ансамбльләр ,динамик һәм мавыктыргыч хореография белән алышынды.Концерт югары дәрәҗәдә узды. Бу хакта рәхмәтле тамашачының алкышларыннан чыгып фикер йөртергә мөмкин иде.

25 май көнне Иштуган авылы мәдәният йортында  китапханә белән берлектә“Спортка-әйе дибез!” дигән уен программасы узды. Командаларга йөгерү, сикерү, туплар, теннис туплары булган эстафеталар тәкъдим ителде, анда алар үзләренең спорт сәләтләрен һәм күнекмәләрен күрсәтә алдылар. Уен программасының барлык этаплары киеренке көрәштә узды. Командаларда катнашучылар финишка беренче булып килергә тырыштылар. Спорт эстафеталарында катнашып, балалар үзләрен чын коллектив итеп тойдылар! Алга таба хәрәкәтчән һәм сүз уеннары, сораулар һәм җаваплар минутлары үткәрелде. Чара сәламәтлек һәм спорт турында табышмакларга җавап  табу белән тәмамланды. Нәтиҗәдә дуслык җиңде. Чара бер сулышта узды - балалар чарадан яхшы кәеф белән киттеләр, күтәренке кәеф һәм энергия алдылар һәм, әлбәттә инде, бик күп файдалы мәгълүмат алдылар.