ЯҢАЛЫКЛАР

6 июнь көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре балалар өчен А.С. Пушкин әкиятләре буенча"По дорогам сказочного Лукоморья"исемле уен-викторина үткәрделәр.Чара бөек рус шагыйре Александр Сергеевич Пушкинның туган көненә багышланган иде. Балалар яраткан әкиятләр һәм тылсым дөньясына, могҗизалар булган, яхшылык явызлыкны җиңгән, ә дуслык барлык авырлыкларны җиңәргә ярдәм иткән дөньяга чумдылар. Алар төрле уеннарда һәм викториналарда актив катнаштылар.Чара башында укучыларны кыскача А.С. Пушкин биографиясе һәм аның иҗаты белән таныштырдылар. Аннары аның әкиятләренең тылсымлы дөньясы буйлап сәяхәткә чыгып киттек, анда аларны маҗаралар һәм кызыклы биремнәр көтә иде. Алар төрле өзекләр буенча әкиятләр чиштеләр, тасвирлама буенча әкият персонажларын таныдылар, кроссворд чиштеләр, хәрәкәтләр белән әкият персонажын күрсәттеләр, әкиятләрдән өзекләрне тәмамладылар, математик викторинада катнаштылар, шигырьләргә җитешмәгән сүзләрне керттеләр.Катнашучылар " Кем артык?"анда алар дип төрле әкиятләрдәге геройларны атаганнар, әгәр бу Пушкин әкиятләрендәге герой булса, балалар кул чабалар, ә булмаса, аяклары белән тибәләр. Барысы бергә әкиятнең адресатын эзләделәр, алып баручы белдерүне укыды, ә балалар нинди әкияткә мөрәҗәгать итәргә кирәклеген аңларга тиеш иде. Алып баручының кулында А.С.Пушкинның әкиятләр җыентыгы булган иске китап булып чыкты, ләкин бу китапның барлык битләрен дә укып булмый, катнашучылар «Юлларны торгыз»биремен үтәп, алып баручыга булыштылар.Балалар барлык биремнәрне дә бик шәп башкардылар.А.С. Пушкин әкиятләре буенча сәяхәт балалар өчен мавыктыргыч кына түгел, ә ниндидер гыйбрәтле дә булды.

1 июньдә Иштуган мәдәният йорты белгечләре дип аталган, балаларны яклау көненә багышланган  «Балачак дөньясы –тылсым дөньясы”дип аталган балалар сабантуе уздырдылар. Мәдәният йорты каршындагы мәйданчыкта бәйрәм кәефе тудыручы музыка яңгырады. Чараның кызыклы һәм бай күңел ачу программасы бар иде. Милли уеннар, ярышлар балаларга бик күп уңай эмоцияләр бүләк итте. Чарада катнашучыларның барысына да «Капчыклар белән көрәш», «Су белән тулы чиләкләр белән йөгерү» конкурсы ошады. «Кашыкта йомырка белән йөгерү», «Чүлмәк вату», «Капчыкларда йөгерү» уеннары, шулай ук «Кем көчлерәк» ярышы күңелле һәм дәртле узды, анда барлык катнашучылар ике төркемгә бүленеп, аркан тарттылар. Чара барлык катнашучыларга җәй буе күтәренкелек һәм яхшы кәеф бирде. Җәйнең беренче көне бәйрәмчә һәм күңелле булды!

Балачак-һәр кешенең тормышында иң күркәм чор. Нәкъ менә балачакта төрле ачышлар ясарга, элементар әйберләргә шатланырга мөмкин. Ә сабын куыкларын чыгару-иң гади, әмма шул ук вакытта иң яраткан һәм күңелле балалар уеннарының берсе. Сабын куыклары алар өчен – ул тылсым. Сабын куыкларын барлык балалар да чыгарырга ярата. 30 майда Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Сабын куыгы бәйрәме»дигән уен программасы үткәрделәр. Балалар шатланып сабын куыгы очырдылар , аларның матурлыгына һәм төрлелегенә сокландылар. Чарада катнашучыларны «Сабын куыгын тот», «Кемнең куыгы югарырак оча», «Сабын күбеге» һәм «Иң зур куык»кебек сынаулар көтте. Балалар сабын куыкларының барлыкка килү тарихы белән таныштылар, үзләре эремә ясап, куыкларны чыгарып карадылар.Балалар күңелле уеннардан һәм конкурслардан бик күп уңай хисләр алдылар, көне буе яхшы кәеф белән тулдылар. Бәйрәм күңелле, истә калырлык булды, ә ул сабын куыкларыннан «салют» белән тәмамланды.

24 май көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Тәмәке тартучы-үз-үзенә кабер казучы»дигән кисәтү-әңгәмә үткәрделәр.Үткәрелгән чара барышында бүгенге дөньяның мөһим проблемалары: яшүсмерләрнең тәмәке тартуы турында сүз барды. Тәмәке тарту белән бәйле проблемалар буенча мәгълүматны арттыру максатында катнашучыларга тәмәкенең һәлакәтле үзлекләре турында презентация күрсәтелде. Балалар тәмәкенең кеше организмына китергән кире кайтарылмаслык нәтиҗәләре турында кызыксынып лекция тыңладылар. Шулай ук начар гадәттән үлүчеләр санының кайгылы статистикасы белән таныштык. Тәмәке куллануның нинди авырулар белән янавын белдек.Аннары викторина, тәмәке тарту проблемасы буенча шаярту тесты үткәрелде, «Сәламәтлек» кроссвордын чиштеләр, тәмәке тарту турында мәкальләр төзеделәр, тәмәке тартучы кешенең портретын ясадылар.Сәламәт яшәү рәвеше алып барырга кирәк дигән нәтиҗә белән әңгәмәгә йомгак ясадылар.

Терроризм проблемасы хәзерге вакытта бөтен дөнья җәмәгатьчелеген борчый. Бүгенге көндә бу күренешнең иртәме-соңмы аның гражданнарына кагылачагына тулы ышаныч белән яши алган дөньяда бер генә дәүләт тә юк. Шуңа күрә терроризмга каршы тору юлларын эзләү бүген гомуми беренчел бурыч булып тора, һәм ул аеруча актуаль. Терроризм турында белемнәрне камилләштерү, җәмәгатьчелек аңын һәм үсеп килүче буынның гражданлык позициясен формалаштыру максатыннан 21 майда Иштуган мәдәният йортында «Террорчылык. Ничек аның корбаны булмаска »дигән мәгълүмати чара уздырылды.Очрашу башында алып баручы терроризмның нәрсә икәнен һәм террорчының кем икәнен сөйләде. Сөйләмнән балалар террор оешмасына ничек кермәскә, террорчылар тарафыннан тоткынлыкта булса, нинди гамәлләр башкарырга кирәклеген белделәр. Әңгәмәдә катнашучыларга, әгәр алар тоткынлыкта булса, нәрсә эшләргә кирәклеге турында махсус белешмәләр таратылды, мәсәлән: конфликтка кермәскә, тәрәзәләрдән һәм ишекләрдән ерак торырга, махсус хезмәтләрнең таләпләрен үтәргә . Аннары катнашучыларга алган белемнәрен уен форматында тикшерергә тәкъдим иттеләр. Катнашучылар террорчылык турында үз фикерләрен белдерделәр. Чара меңләгән террорчылар корбаннары истәлегенә бер минут тынлык белән тәмамланды.

Өлкән яшьтәге кешеләр белән эшләүдә арт-терапия ысулы буларак –бәйләү тора. Бәйләү-күп хатын-кызларның хоббие гына түгел, бу рухи тигезлек өчен чын арт-терапия. Элмәк, элмәк һәм тагын бер элмәк... Бәйләүнең ритмик темпы үз эшен эшли-кеше гүя транска керә. Куллар мәшгуль, баш артык уйлардан азат, аң тотрыклы тигезләнеш халәтендә.20 май көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Бәйләү җиңел» арт-терапия үткәрделәр, яңа туган сабыйлар өчен пинеткалар бәйләделәр. Алып баручы энәсез һәм ыргаксыз, кул ярдәмендә бәйләү техникасын күрсәтте.Чарада уңай атмосфера хөкем сөрә иде. Алып баручы бәйли башлаган һәрбер кеше янына килеп, бәйләргә өйрәтте.Барлык катнашучылар да бик тырыштылар. Нәтиҗәдә алар башлангыч бәйләү күнекмәләренә өйрәнделәр. Үз куллары белән бәйләнгән матур пинеткалар бик яхшы бүләк була ала.

Пионерлар көне алдыннан, 17 май көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре " Салют пионерия!”. Балалар бәйрәмнең тарихы һәм аның традицияләре белән таныштылар, пионер оешмасының атрибутлары нәрсә икәнен, пионерларның нинди законнарны яттан белергә һәм нинди сыйфатларга ия булырга тиешлеген белделәр.Балалар пионерлар сафына керүче балалар ролен үзләренә сынап карадылар. Алар тантаналы ант укыдылар, бер-берсенә кызыл галстук бәйләделәр, пионер салюты бирергә өйрәнделәр һәм хәтта пионерлар гимнын да башкардылар. Аннары ике отрядка бүленеп, командир сайладылар, отрядның исемен, девизын өйрәнделәр.Уен 6 станциядән торды: «тарихи», «акыллы», «музыкаль», «Пионер иле», «сәламәтлек», «иҗади». Уен нәтиҗәсендә балалар элек алган белемнәрен һәм күнекмәләрен берләштерү сәләтенә ия булдылар, шулай ук инициатива, тапкырлык һәм җаваплылык кебек кыйммәтле әхлакый-ихтыяр сыйфатларын күрсәттеләр. Чара кызыклы, күңелле, иркенлек рухында узды.Әлеге чара пионерия чорына чумарга ярдәм итте һәм яхшылык алып барырга, дуслаша белергә, туган илеңне ярата белергә һәм аның тарихын кадерләргә кирәклеген күрсәтте.

Гаилә-тормышыбызда һәрберебез өчен иң мөһиме, ул-якыннарыбыз һәм туганнарыбыз, без яраткан, үрнәк алганнарыбыз, кайгыртканнарыбыз, игелек һәм бәхет теләгәннәребез. Без нәкъ менә гаиләдә мәхәббәт, җаваплылык, кайгырту һәм хөрмәт итәргә өйрәнәбез. Шуңа күрә бу бәйрәм безнең өчен бик мөһим.15 май көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре Гаилә көненә багышланган «Гаилә – илһам чыганагы» дигән чара үткәрделәр. Уен программасына ике команда – әниләр һәм балалар чакырылган иде. Программаны «Визит карточкасы»конкурсы белән ачтык. Киләсе «Күңелле кер юу» биреме бик көлке һәм мавыктыргыч килеп чыкты. Киләсе конкурста катнашучыларга  “Әнием йөрәге”пазлын җыярга тәкъдим ителде, алар бу эшне бик тиз башкарып чыктылар. Шулай ук «Әниең белән бергә», «Толым үреп чык», «Эстафетаны тапшыр», «Чәчәкле кыр» һ.б. уңышлы узды. Чара азагында безнең командалар өчен кызыклы блицтурнир үткәрелде. Дуслык җиңде. Барлык катнашучыларга да призлар тапшырылды.

Җиңү Көне-илебезнең барлык гражданнары өчен әһәмиятле һәм истәлекле бәйрәм, чөнки һәр гаиләдә диярлек фашист илбасарларын җиңүгә өлеш керткән ата-бабалары истәлеген саклыйлар. Бу вакыйга турындагы истәлекне һәм үз халкының якты киләчәге өчен көрәшкән кешеләрнең хөрмәтен кечкенәдән тәрбияләргә кирәк. 9 май көнне Иштуган мәдәният йорты белгечләре «Батырлык.Җиңү.Хәтер " дип аталган концерт  куйдылар.Программаның сюжеты Бөек Ватан сугышы эпизодларын торгызудан гыйбарәт иде. Җентекләп уйланылган сценарий ярдәмендә тамашачылар 1941-1945 еллар чорына чумды. Чыгышлар белән сугарылган эчкерсез хисләр нәтиҗәсендә залда сугыш чоры, тыл һәм фронт атмосферасы тудырылды.Сугыш еллары җырлары һәм биюләре, хореографик куелышлар тамашачыларны тарихтагы әһәмиятле вакытка күчергәндәй сихерләде. Сәхнәдә героик вакыйгалар сәнгатьле хореография, вокаль номерлар аша җанланды. Күңелне нечкәртә торган куелышлар совет солдатларының рух көчен һәм какшамас ихтыяр көчен чагылдырды, аларның ныклыгы сугыш барышын үзгәртте.   «Күз яшьләре аша” театральләштерелгән концерты хисләр давылын уятты һәм һәркемнең йөрәгендә тирән тәэсир калдырды.Җиңүнең нинди бәягә яулануын истә тоту-безнең изге бурычыбыз. Һәм бу бәйрәм концерты халкыбызның бөек батырлыгы истәлегенә үткәрелде.

Җиңү көне-һәрберебез өчен изге бәйрәм һәм без, илнең бүгенге гражданнары, Җиңү истәлеген, Җиңү көнен бәйрәм итү традицияләрен киләчәк буыннарга тапшырырга бурычлы.8 май көнне Иштуган мәдәният йорты һәм китапханә белгечләре мәктәп белән берлектә Җиңүнең 80 еллыгына багышланган " Җиңү көне!» дип аталган миҗинг-концерт уздырдык. Чара авыл җирлеге башлыгы Д.М. Гайнетдинов, мәктәп директоры А. В. Макаров, «Саба таңнары» газетасының баш мөхәррире Р. Г. Исмәгыйлевның котлау сүзләреннән башланып китте. Аннары мәдәният йорты, балалар бакчасы һәм мәктәп үзешчәннәре катнашында концерт программасы башланды. Катнашучылар тамашачыларны матур номерлары: җырлары, биюләре, шигырьләре белән сөендерделәр .Бу көнне ата-бабаларыбызның ныклыгы, батырлыгы турында күп сүзләр яңгырады. Балалар Ватан өчен көрәшүчеләргә һәм җиңүчеләргә рәхмәт сүзләре әйттеләр. Митинг-концерт тәмамланганнан соң ,барлык катнашучылар һәлак булганнарны бер минут тынлык белән искә алдылар һәм монументка чәчәкләр һәм веноклар салдылар.