ЯҢАЛЫКЛАР

 28 июль конне Сулэ авыл клубында балаларга "Чалгы чыны серлэре" мастер класс уткэрделэр.Борынгы татар халкында печэн  чабу йолалар белән үрелеп барган. Уңай шартларда печэн җыю авылның иң күңелле эшләренең берсе булып санала. Киптерелгән үләнне хатын-кызлар һәм кызлар шунда ук таратканнар, ягъни, ул яхшырак кипсен өчен, тырма белән эшлэгэннэр. Аларны биек өемнәргә җыйганнар. Шаяртулар, җырлар белән көннең никадәр тиз узганын сизми дэ калганнар.

Хәзер исә яңа заман килде, анда безнең өчен бөтен эшне диярлек техника башкара һәм бу йолалар һәм гореф-гадәтләр үз кыйммәтен югалта һәм халык арасында онытыла. Бу күренешне булдырмас өчен, без «Чалгы чыңы серләре»темасына мастер-класс оештырырга булдык. Чара территориядә узды. Монда балалар үзләре өчен күп яңа мәгълүмат ала алдылар. Алар чалгыны  ничек эзерлэулэрен, печәнне тигез итеп киптерү өчен ничек дөрес чабуларын карадылар, шулай ук үзләре дә мастер-классларда актив катнаштылар,Бу чара һәр бала өчен кызыклы булды. Печән чабу бәйрәме - яхшы бәйрәм булган, анда кеше бердэм булып, кунелле итеп эшлэгэн.

27 июльдә Сулэ авыл клубы балалар сәнгать үзешчәнлэре әзерлэвендэ "Без талантлар" концерт программасы узды. Бу кичне залда дуслык атмосферасы хөкем сөрде. Концерт программасы «Колобок»спектакленнән башлана.Алар уңай эмоцияләр диңгезен бүләк иттеләр.

Тамашачылар концерт программасының һәр номерын кайнар алкышлар белән сәламләделәр. Безнең актив кызлар алып барган концерт программасы бай һәм төрле иде, анда җырларга да, биюләргә дә, шаяртуларга да урын бар иде.

Россия Мәдәният министрлыгының һәм Россия Мәгариф министрлыгының  мәдәни - мәгариф проекты кысаларында 2023 елның 24-30 июлендә ел саен "мәдәни шимбә" акциясе уза. Элеге акция Россия халыклары уеннары, Россия халыклары традицияләрен популярлаштыруга юнәлдерелгән. 27 июльдә Сулэ авыл клубы да бу акциядә катнашты.Мөдир балаларга татар фольклор уеннары классификациясе турында сөйләде, аларның иң якты һәм гадәти булмаганнарын күрсәтте, аннары балалар борынгы көнкүреш әйберләре турында табышмаклар чиштеләр, мәкальләрне искә төшерделәр, "Йозек салыш", "Урындык", "Тубэтэй"кебек уеннар уйнадылар.

26 июльдә Сулэ авыл клубы мөдире чарада катнашучылар белән миллек бэйлэу йола бәйрәмен үткәрде, анда мунча миллегенең бәйләнеш серләрен күрсәттеләр һәм дәвалау үзлекләре турында сөйләделәр, аның килеп чыгышы тарихы, каенның файдасы, халык мәдәнияте һәм традицияләре турында күп кызыклы мәгълүмат белделәр. Каен ботакларыннан мунча миллеклэре бәйләп, үреп ясаганнар. Каеннан миллек әзерләү өчен иң яхшы вакыт – июнь ахыры һәм июль башы, чөнки бу чорда каеннарда әле алкалар булмый. Әмма шул ук вакытта яфракларның торышын бәяләү мөһим: тышкы яктан каен яфраклары кырыйлы булырга тиеш түгел, әмма мәҗбүри рәвештә нечкә һәм бәрхәт төстә булырга тиеш. Бәйрәм халык җырлары һәм каен турында табышмаклар белән үрелеп барды. Бәйрәм күңелле нотада узды, катнашучылар күп яңа һәм кызыклы нәрсәләр белделәр.

Күңелле клоун һәм тылсымчы балаларны искиткеч мәзәкләр һәм тылсымнар, җиңүсез лотерея белән күңеллэрен курделэр. Балалар кызыксынып катнаштылар, экзотик хайваннарны күрделәр һәм программадан соң алар белән фотога төшә алдылар. Программа барысына да ошады, тамашачылар цирк артистлары һәм аларның йорт хайваннары чыгышыннан канәгать калдылар.

Халык уеннарының меңьеллык тарихы бар: алар буыннан-буынга тапшырыла, үз эченә иң яхшы милли традицияләрне ала. «Уен-Фест» традицион халык уеннары проекты кысаларында Сулэ авыл клубында катнашучыларны «Түбәтәй»татар халык уены белән таныштырдылар. Катнашучылар түгәрәккә керә. Милли музыка астында алар чиратлап якындагы катнашучының башына түбәтәй кияләр. Музыка туктый, кем

түбәтәй калачак, ул биремне үти. Безнең катнашучылар яшьлегебезне искә төшерделәр, уенны рәхәтләнеп уйнадылар.

8 июль конне Сулэ авыл клубында гаилә, мәхәббәт һәм тугрылык көненә багышланган " Минем гаиләм "рәсемнәр конкурсы уздырылды.

Һәр бала үз гаиләсен сурәтләгән, үз гаиләсенең бөтен мәхәббәтен һәм иминлеген кәгазьдә белдергән, шулай ук рәсемнәрдә балалар бөтен гаилә яраткан иң яраткан шөгыльләрен чагылдырган.

"Конкурсның максаты-балаларның игътибарын гаиләнең тормыштагы мөһим роленә җәлеп итү, балалар белән ата-аналар арасындагы хезмәттәшлекне ныгыту. Балаларга үз гаиләләренә, аның традицияләренә мәхәббәтне сәнгать эше гаилә рәсеме аша белдерергә тәкъдим ителде.

7 июль конне Сулэ авыл клубы мәйданында Гаилә, мәхәббәт һәм тугрылык көненә багышланган бәйрәм концерты узды, ул Курсабаш мэдэният йорты сэнгать житэкчесе һәм Курсабаш китапханәсе мөдире белән берлектә оештырылды.

Бу бәйрәмнең символы булып гади кыр чәчәге ромашка тора. Үзенең тыйнаклыгы белән ромашка кояшны һәм җәй уртасын символлаштыра. Ромашканың романтикларның чәчәге булуын да онытмаска кирәк. Русьта элек – электән ромашкаларда күрәзәлек иткәннәр, пышылдап: «Ярата-яратмый»дип пышылдаганнар. Ромашка күптәннән бәйрәмнең нечкә символына әверелде. Һәм бу очраклы түгел: кар ак яфраклары күңелгә үтеп керерлек чисталыкны һәм назны гәүдәләндерә, ә чәчәкнең сары уртасы кояшка охшаган, ул өй җылылыгы яктысын йөртә, аның яфракларын нык гаиләгә берләштерә. Шуңа күрә ромашка Гаилә, мәхәббәт һәм тугрылык көненең алыштыргысыз атрибуты булып тора.

Концерт барышында матур җырлар яңгырады, халык уеннары уйнатылды. Тамашачылар концерт программасыннан коч алдылар,рэхэтлэнеп кунелле ял иттеләр, мәдәният хезмәткәрләренә рәхмәтләрен белдерделәр.

5 июльдә Сулэ авыл клубында "әкиятләрдән таҗ"әдәби-танып белү программасы уздырыла.Балачактан ук әкиятләр ишетәбез. Аларны безгә тыныч кышкы кичлэрдэ әни йокларга  ятканда укый.Без балалар бакчасында экиятләр тыңлыйбыз, алар белән мәктәптә дә очрашабыз. Әкиятләр безне гомер буе озата бара. Әкият ярдәмендә без матурлыкны курергэ ойрэнэбез, явызлыкны хөкем итәргә, игелеккә сокланырга өйрәнәбез. Балалар өчен мөдир төрле әкиятләрдән сүзләр яшеренгэн кроссворд төзеде. Балалар кроссвордны бик теләп чиштеләр. Нинди әкияттән җаваплар, аларны кем язганлыгын искә төшерделәр. Ә Чара ахырында алар әкият геройларын рәсемгә төшереп буядылар. 

Балаларны кызыксындыру максатыннан, 4 июль конне Сулэ авыл клубында Саба районы буенча виртуаль экскурсия үткәрделәр. Без Саба урман хуҗалыгы тарихы музее, Сатыш авылында музей-мәдрәсә буйлап сәяхәт иттек. Балалар урман хуҗалыгында Н.М.Миңнеханов исемендәге уникаль дендрология бакчасы һәм башка бик күп кызыклы һәм матур урыннар барлыгын белделәр. Балаларда бу матурлыкларны барысын да күрергә теләк уянды.